MURAT ALIAJ: URAGAN NЁ GOTЁN E UJIT

Pamflet

Këtë radhë uragani shkatërrimtar u nis andej nga nisen të gjitha të keqijat e këtij vëndi, nga ndërtesa kryesore e shtetit. Në fillim doli shpura mbrojtëse që të linte përshtypjne se po bëhej gati ceremonia për përcjelljen e Kadafit dhe pastaj doli vet Lugati i cili kishte shtrenguar fort xhamadanin antiplumb, sikur do të ndeshej me bajlozët. Fytyra i kishte marrë pamjen e vrejtur të një uragani.

Qëndra papagallore e shtetit, dha lajmin se zona e Bathores do përmbytej nga uragani i drejtuar prej Lugatit. Ky duhet të jetë i vetmi vënd në botë, që fatkeqësitë më të rënda natyrore si uraganet dhe çunamët, priten me entusiazëm mbarë popullor, pasi ata rrëfejnë në radhë të parë stoiçizmin e banorëve të ketij vendi, dhe çmendurinë e prijësve të tyre.

Kishin dalë për ta përshendetur uraganin nja dhjete fëmijë dhe njëzet mësues që përbënin bastionin e lugatit. Fëmijët gëzonin që për shkak të uraganit kishin braktisur mësimin e asaj dite. Ç’duhen mësimet përpara ngjarjeve të tilla që s’vijnë dëndur në jetë?

Pavarsisht entusiazmit qeverritar, njerëzit u përpoqën t’i merrnin masat siç dinin ata, për të shpëtuar kokën. Ca u mbyllën shtepive, e të tjerët u ngjitën pemëve si majmunë. Me uraganët nuk bëhet shaka. Uraganët qeverritar janë më të rrezikshëm edhe se çunamët që dërgon zoti. Por në këtë vënd s’pjerdh njeri për uragane e çuname. Ne dimë t’i presim ata kokë lart, sepse jemi nga ato soje që në gojë të ujkut hedhim valle. Entusiazmin e krijuar prej uraganit, e plotësonte shpura e Lugatit. Ishin ata që e kishin dëgjuar njeqind herë të njejtin fjalim, duke e mësuar për mendsh.

Kështu pllakosi uragani në Bathore. Me tam tame dhe gëzim legjendar të cilat u shumfishuan kur mes turrmës u çfaq koka lakuriq si fund kazani, e Fevzos. Era e keqe që shpërndahej prej kanaleve të zbuluara të ujrave të zeza, i vrau hundën Lugatit, por ai për këtë kishte shkuar. Të ngopej me këtë erë të qelbur e të dialogonte me votuesit e tij, të cilët kishin detyrë vetëm të dëgjonin.

–Populli i Bathores ka një të shkuar të hidhur e të papërfillur, por do ketë një të ardhme të farmakosur. Ju jeni e ardhmja e këtij vëndi. Palli fort Lugati duke ju drejtuar fëmijve të leckosur e vrarë lije. Sepse sejcili prej jush lind me një borxh prej tremijë evro mbi shpinë. Lind me një borxh për demokracinë, për ne. Kjo sakrificë do ju shpërblehet me rrugë. Bota është e juaja! Do thoshte gjithë entusiazëm poeti i mjerimit. Ne e bëmë realitet këtë ëndërr. Bota është plotësisht juaja. Më sillni gërshërët! Urdhëroi njerin nga sejmenët që i rrinte pranë. Duhet ta përuroj këtë rrugë e cila do mbetet në histori.

–Këtu s’ka asnjë rrugë. I thanë. Sikur nuk ka kuptim kjo gjë.

–Por duhet ndërtuar ama. Kjo rrugë çon në…

–…në gjirizet e fshatit. E ndihmoi njeri nga hurriganistët.

–Prandaj kjo rrugë duhet të jetë e lavdishme, sepse këtu kemi shkelur ne dhe gjurmët tona duhet t’i mbeten historisë. Unë e siguroj popullin e lavdishëm të Bathores, se ne do ndërtojmë  rrugë edhe në Tomor…

Dhe me dorën e shtrirë, rrëfeu malin e Dajtit.

–Ёshtë Dajti, nuk është Tomorri.

–Po. Dajti është është, por nuk do jetë më. Sepse mbi Dajtin dhe Tomorrin janë njerëzit e lavdishëm të Bathores. Sepse jeni ju, prandaj jemi ne…

U mendua për një hop se diç i kujtoi kjo frazë me të cilin paraardhësi i tij kishte ngritur në këmbë jo vetëm popullin e Bathores.

–…unë ju siguroj se asgjë s’do mbetet siç ka qënë. Do i bëjmë malet fusha dhe fushat male. E ardhmja e Bathores është e siguruar vetëm nën udhëheqjen tonë. Kemi mendu me sjellë këtu të gjitha plehrat e Evropës, që vëndi të kutërbojë sikur këtu të kenë dhier gjithë djajtë e botës. Do na shajnë kundërshtarët tanë se po ndotim ambjentin. Le të na shajnë. Ne mendojmë për njeriun së pari. Më jepni gërshërët, se mori fund kjo punë…

Mirëpo nuk e preu dot shiritin, sepse atë çast u dëgjua një kërcitje e cila i vuri në alarm të gjithë armatën e Lugatit. Shumë e çuditshëme ishte kjo kërcitje që ngjante si grisje brekësh, pas një pordhe të madhe. Lugati shtrengoi edhe më fort jelekun antiplumb dhe hodhi vështrimin andej nga erdhi kërcitja. Asgjë për t’u shqetësuar. Ishte thyer vetëm një degë peme, prej peshës së një majmuni që kërkonte të ngjitej sa më lart pemës, për t’i shpëtuar uraganit. E prenë pemën prej fundit. E kapën të ziun majmun dhe e nxinë nga të rrahurit.

–E kishim fjalën tek rrugët. Vazhdoi ligjëratën lugati. Rrugët janë e ardhmja jonë, prandaj o burani… nga sytë këmbët. Se ne nuk i bëjmë kot rrugët. Ato janë për të komunikuar me botën e cila na përket plotësisht neve. Për herë të parë në historinë kombëtare, shqiptarët ndihen të lirë për ta mbajtur frymën në Amerikë. Këtu do sjellim në vënd të tyre amerikanë, për ta ndërtuar Bathoren.

Pasi i dhanë një gllënjkë farmak për të lagur buzën, Lugati nisi të pëlliste me tone të ngjirrura basi

–Kemi me ba punë të mëdha këtu në Bathore. Do ngremë edhe një universitet që t’i themi botës se këtu edhe gomerët edukohen e shkollohen në shkolla të larta. Madje shumë nga këta gomerë i kemi në qeverri dhe gjykata. Si gomerë që janë, ata i janë vërsulur punës për të mirën e Bathores. E ç’me thanë tjetër!…uragani ynë nuk ndalet, veç kur të duam ne ta ndalim. Dialogu ynë vazhdon pas zgjedhjeve me të vetmin ndryshim se tani flasim ne dhe dëgjoni ju, kurse pas zgjedhjeve flasim ne dëgjojmë vet ne.

MURAT ALIAJ: SHQIPЁRIA PЁRBALLЁ VETVETES

Ne shqiptarëve për 45 vjet rresht na mungoi bota dhe jetuam të rrethuar brenda telave me gjemba. Për nje jetë të tërë na ka munguar e do na mungojë atdheu. Në kërkim të tij po rropatemi prej kaq vitesh, duke e kërkuar atje ku lind e perëndon dielli. Dhe s’duam të bindemi se ai është këtu, nën këmbët tona. Ky i këtushmi ka kohë që na duket i dyshimtë. Është dhe s’është atdheu ynë. Këtu s’ka vënd për të gjithë. Këtu flitet një gjuhë që vret më shumë se plumbat e kriminelëve. Një gjuhë që s’na e siguron marrveshjen. Është kohë fushate dhe i gjithë fondi i fjalorit është vënë në përdorim si kurrë më parë. Vetëm në kohë të tilla mund të vëresh pasurinë e apo varfërinë e një gjuhe.

Problemet që po evidenton fushata zgjedhore e që po merr përsipër për të zgjidhur qeverria e ardhëshme, duket se janë të mprehta. Këtu e kanë vënë theksin partite. Le të përpiqemi të rrjeshtojmë disa prej tyre:

Kryetarët e dy partive që synojnë pushtetin, e që ngjajnë sikur i ka pjellë një nënë, në vënd të merren me problemet e rënda sociale që vet ata i hapën këtij vendi, hedhin e presin akuza rrugeçësh. Pozita mburret se me përkushtim arritën të riabilitojnë me sukses të plotë shumë të sëmurë rëndë psiqikë, madje duke siguruar prej tyre edhe ministra e kryeministra. Por nuk mungon të bëjë autokritikë për faktin se këtë gjë nuk e arriti në të gjithë rastet. Kryetarit të opozitës, për shkak të arrogancës së tij, ju rëndua edhe më tepër sëmundja.

Kryetari i opozitës i cili është kandidat për të fituar zgjedhjet, na qënka psikopat i cili duhet vizituar sa më parë, që të mos u kthehet në rrezik për të nesërmen e atdheut. Ka të dhëna të besueshme se vite më parë, në fëmijerinë e tij të hershme, ai paska guxuar të dale nudo në plazh e të pshurrë në rërë, duke ndotur mjedisin. Sot që ai është i rritur, ka mundësi të dhjesë të gjithë vëndin, po t’i mbetet në dorë.

Nuk duket më ndryshe kryetari i pozitës i cili jo vetëm që është psikopat i deklaruar, por është edhe kriminel e sadist, njesoj si të jetë bir i Neronit. Por që ta ketë të atin apo të ëmën nga Roma, e kundërshton fakti që ai është lindur me kostum tradicional malësor dhe me kërrbaç në dorë. Veç të tjerave, këtë fakt e vërteton edhe një paragraf i ciklit të kreshnikëve, i cili është i vjetër sa bota.

Stërgjyshja e kryetarit të opozitës, na paska patur një lidhje dashurore me një emigrant grek, të mbetur në trojet tona qysh pas luftes së parë botërore dhe si rrjedhim i saj vazhdon akoma edhe sot e kësaj dite, armiqësia ndaj dy vëndeve fqinje. U kapën në flagrancë duke bërë seks dhe me që kjo mbeti shtatzanë me paraardhësit e Edit, nisi një luftë e përgjakshëme e cila i kalonte tmerret e Luftes së Trojës. Veç të tjerave, kjo gjë na bind se kryetari i opozitës nuk është me gjak të paster shqiptar gjë që duhet parë serjozisht për të mos na rrezikuar nesër.

Në të tilla kushte është e pritshëme që ai t’i falë grekut jo vetëm territore detare, por edhe tokësore. Sa për tjetërsimin e kufirit detar në jug, shqiptarët që do vijnë do e kuptojnë edhe më mirë zgjuarsinë e këtij veprimi. Uji gjithnjë merr formën e enës ku vendosdet. Do s’do greku, në enën tonë do e mbajë detin. Rrjedhimisht ai prapë mbetet uji ynë dhe jo i grekut. Nga ana tjetër ky veprim e ka djellëzinë brenda. Nesër pasardhësit tanë kanë të drejtë që këtë gjë ta përdorin si karrem për të rrëmbyer territoret çame.

Ç’nuk po na dëgjojnë veshët gjatë kësaj fushate? E vetmja gjë që s’po e dëgjojmë akoma është: si do shpëtojë vëndi nga borxhi publik i cili ka arritur shifrën katastrofike prej 63 %, borxh i cili e ka bërë vendin që të qëndrojë i varur në buzë të humnerës. Kush do ta bëjë këtë gjë, kur të dy kandidatët për kryeministra akuzojnë njeri tjetrin si skizofrenë?

Aktualisht vëndi nuk qeveriset nga kushtetuta e cila është formuluar e tillë që mund ta tërheqish si llastik për të përligjur çdo paudhësi, por nga kanuni mesjetar i cili është duke marrë mijra jetë njerëzish e ka ngujuar mijra të tjerë. Krimi i përditshëm e ka bërë të pasigurt jetën e qytetarit. Vrasin banditët që duan të rrëmbejnë fitimet e njeri tjetrit, por vret edhe shteti që ka të drejtën mbi çdo fitim. Sa për drejtësi as që bëhet fjalë. Drejtësia është shteti, kanuni, lahuta. Në cilin vënd të botës shtetasit mund të ikin nga kjo botë, të përcjellë me këngë?

Tam tamet për sukseset marramëndëse nuk kanë të mbaruar. Rrugë, rrugë dhe vetëm rrugë. Ky vënd e ky popull ka nevojë të ngutshëme… vetëm për rrugë. Të thyej qafën në to e të mos na bëhet ferrë nëpër këmbë, se kot nuk i bëmë këto rrugë. Prandaj po i heqim edhe vizat nga Amerika e deri në Tokën e Zjarrte të Magelanit që ky popull të mos gjejë derman. Se këto rrugë në vënd të na bashkonin atdheun, na e ndanë edhe më keq. Ndërsa në veri bëhen autostrada e superstrada, në jug nuk ndërtohet dot një copë rrugë dhe krahina të tëra mbeten të izoluara nga atdheu i cili qeverriset  prej tribuve të mesjetës. Kur vallë shqiptari ka qënë kaq i lirë për të thyer qafën e tij?

Puna e votës i ka ngatërruar pak situatat, por nuk është pa zgjidhje sepse Muli nuk është kot në krye të banditëve. Masat i kemi marrë të tëra. Shkollat dhe nxënësit do votojnë për ne. Të punësuarit sigurisht, se më kot ne nuk i paguam ata me therrimet e xhepave tona. Por jo vetëm ata. Derisa me këto rroga therrime që ju japim mbajnë frymën gjallë deri 15 veta, të 15 duhet ta japin votën për ne. Opozita le të çirret sa të dojë. Këtë metodë e shpiku vet ajo. A nuk ishte Lirka i Metkës që pak muaj para se të bënte divorcin, lëshoi traktet e të punësuarve të tij duke ju kërkuar nga 40 vota çdo të punësuari? Ne nuk jemi kaq hiperbolik. Na mjaftojnë vetëm 15 vota nga çdo i punësuar.

Do s’do qytetari, do votojë për ne. Edhe po s’e pati ai këtë mëndje, do e gjejmë ne mënyrën që ajo votë të vijë për ne, sepse në KQZ janë mercenarët që nuk i paguajmë kot. Ky mandat qeverisës për ne, ndan shapin nga sheqeri dhe e kthen vëndin plotësisht në vënd banditësh e kriminelësh, ashtu siç ka qënë dhe do mbetet përjetësisht. Ata që do i shpëtojnë plumbit këtu, le të thyejnë qafën udhëve të botës. Vizat për në Amerikë do i heqim, do a s’do Rama. Shqiptarët nuk janë krahtharë, por për të bërë prokopi duhet të ikin prej këtij vëndi i cili ka zot. Po s’ju pëlqeu Amerika mund të shkojnë edhe në Hënë a në Mars. Sot janë duke u hapur biznese edhe andej. Këtu ata janë të vonuar dhe s’ka asnjë shpresë për ta ndryshuar fatin e tyre.

Kjo është arsyeja që këtu nuk flitet për ekonomi e për krim. Dy plagët kanceroze që po e mbajnë të mbërthyer vendin. Kjo është qeverria më largpamëse që pati ky vënd. Ekonomia është në nivelet më të larta të globit, ku çdo qeverritar ka të mbyllura në llogari bankare, miljona e disa deri edhe miljarda. Ata që s’kanë mundur të vënë të tilla, janë të paaftë, ndaj duhet ta shikojnë vazhdimin e qënies së tyre këtu, sepse na zbehin shkëlqimin e krijojnë përshtypjen se vëndin po e ha varfëria. Edhe po s’deshën ta bëjnë këtë, neve na mbetën në dorë me bollek plumba nga të Enverit. Mos kujtoni se shpërthyen të gjitha në Gërdec. Atje vetëm sa u dha sinjali i cili nuk u kuptua në kohën e duhur. Akoma nuk duan ta kuptojnë, sepse ky popull është kokngjeshur. Shqipëria do kthehet e tëra në Gërdec që kushdo ta njohë forcën tonë dhe të didhen prej saj.

Shqipëria jonë! Asnjëherë s’ke qënë kaq e kërcënuar prej vetvetes, kaq e poshtëruar prej vetvetes. Kaq e pafuqishme dhe e lodhur. Kaq e verbuar dhe e shurdhuar. Jepi dërmën kësaj pjese të keqe të vetvetes, sa pa ta marrë frymën përfundimisht.

MURAT ALIAJ: PSIKOLOGJIA E ZVARRITJES

Pas viteve ‘90 shqiptari e zgjodhi me vullnet të lirë rrugën e vet, një rrugë që duke patur shumë labirinthe, u ngatërrua qysh në hapat e parë. Aherë ishim të gjithë ëndërrimtarë, por duket se akoma nuk na doli gjumi edhe pas vitit skandaloz 1997 i cili ishte vepër e politikanëve të betuar për kolltuk e jo për atdhe.

E me që këtij populli i pëlqen gjumi dhe ndien se nuk ka asnjë problem për të zgjidhur lidhur me të ardhmen e tij, le të flerë. Atdheu ishte i sigurt në dorën e Berishës, i cili nën përvojën e paraardhësve të tij të afërt e të largët, Enverit dhe Ali Pashës, luajti në mënyrën më spektakolare me ëndrrën shqiptare. Kaq e paskrupullt u bë kjo lojë, kaq agresive dhe arrogante, sa ky pinjoll bastard historik që i përket këtij kombi, u ndje pasha dhe menjëherë vuri veton mbi vullnetin e popullit, duke e tjetërsuar atë në kutitë e votimit.

Si për t’i kujtuar popullit se në këtë vënd do bëhej ç’thoshte ai, rrugaçërisht reabilitoi të gjitha figurat më kriminale të kombit. Me Esat Pashe Toptanin dhe Ahmet Zogun. Të gjitha pasuritë kombëtare të krijuara me djersën dhe mundin shumë vjeçar të shqiptarëve, ai i vuri në sherbim të pasurimit të familjes dhe të mercenarëve të tjerë pushtetarë. Nuk besoj se do ketë në historinë tonë raste më të shemtuara nga përvoja politike e Sali Berishës. Ajo që mbetet e rëndësishme për tu theksuar është se të gjithë këtë djallëzi kombetare e realizloi me një zhargon demokratik që nuk e pranon as shekulli i 18-te i Evropës, por ama këtu mund të bënte vënd. Sepse ky vënd gjithnjë është qeverrisur me fjalë të bukura e me gur në trastë. Shqiperia vetëm këto modele njeh dhe ai i aplikoi harbuterisht në politikën e tij.

Që t’i vihen të gjitha fajet Berishës, për këtë paudhësi të madhe kombëtare, unë mendoj se është gabim. Ai shfrytëzoi në mënyrë të shkelqyer meskinitetin tradicional të shqiptarit, që menjëherë kthehet në mercenar të rrezikshëm, po ti japish ca para dhe (po t’u ndodh edhe ndonjë dekoratë sado e ndryshkur që të jetë). Sot atdheu jonë, ju përket pikërisht këtyre mercenarëve që të bëjnë të gjëmën. Kriminelë më të mëdhenj s’ka pasur as mafia e viteve më aktive. Ata kryejnë porosinë e shefit të tyre dhe me vizë shpërblehen me pushime nëpër zona moderne turizmi, për tu kthyer prap në atdhe, si kandidat për deputetë.

Këto skenare të shplarë kanë një autor të cilit ne vënd që ti ishte treguar vendi prej kohësh, njerëzit rrinë dhe i numurojnë ditët deri në votimet e ardhëshme.

Ç’ka menduar të bëjë ky popull për të ardhmen e tij?

Shikojmë një entusiazëm varfanjak zvarranikësh me të cilin lehtësohen disi shpirtërat e poshtëruar. Numurojnë edhe sa ditë i kanë mbetur Berishës në pushtet. Thua se magjija do bëhet në ditën e votimeve. Rrallë kush shqetësohet për faktin se çdo ditë ka nga një viktimë ekonomike vetvrasëse, e cila është rrjedhim direkt i kësaj politike familjare, grabitëse. Askush nuk do t’ja dijë se e nesërmja mund të jetë ditë e tij për t’i vënë vetes litarin në fyt. Dhe në vënd të numurojë orët e tij, numuron ditët e Berishës.

Ai as nuk shqetësohet për shkatërrimin e KQZ e cila është hapi më i rëndë në deformimin e rezultatit zgjedhor. Këtë punë të keqe, populli e pret me qetsi dhe me motivin:E po ç’ti bëjmë? Saliu nga këto gjëra di të bëjë! As do t’ja dijë fare se kur Saliu di të bëjë nga këto gjera, duhet të mësohet edhe ai si popull të bëjë disa gjëra të tjera si ato që nisi më 21 Janar dhe që për turpin e tij, i la në mes të rrugës. Sepse këtë popull mund ta trembë edhe një pordhë e Berishës e jo më katër të vrarë nga xhandarët e tij.

Si të mos mjaftojë kjo mpirje dhe apati, të gjithë e kanë të lehtë ti vërsulen palës amerikane dhe evropjane që e shohin ç’po ndodh këtu dhe nuk ndërhyjnë. Sepse të rritur e të jetuar vazhdimisht me psikologjinë e zvarranikut, ne presim që lirinë tonë të zgjedhjes, ta mbrojnë të tjerët e jo neve që na përket direkt. Ne nuk kemi ç’bëjmë se Saliu është kriminel dhe na vret. Saliu është autokrat dhe i ndërton organizmat e shtetit, si gjyshi i tij në Viçidol dhe ne prapë s’kemi ç’i bëjmë. E derisa të mos kemi ç’ti bejmë ne, di ai se ç’na duhet bërë neve. Le të flemë të sigurt se do na mbrojë Amerika me Evropën.

Më skandalozja nga të gjitha është pozicioni mashtrues që marrin teoricienët dhe militantet e majtë, lidhur me zgjedhjen e të keqes më të vogël, në vënd që të guxojnë e të çirren për të mirën më të madhe. Por cila është e keqja më i vogël, sepse ajo që është e vogël për ty, është hata për mua e për atë njeriun e zakonshëm i cili ka një shtet mbi vete?

Kjo turrmë kalemxhinjsh dhe militantesh partiakë, është kthyer në lukuni zvarranikësh që s’mund të bëjë dot zgjedhje tjetër, sepse ndryshe humbet atë ç’i është premtuar nga partitë. Ata nuk e kanë guximin t’ju kthejnë shpinën partive dhe të çirren për atë më të domosdoshmen: të mirën më të madhe. Duke vënë synim të mirën më të madhe, edhe po s’e fitoi dot ashtu siç e dëshiron, do e fitojë të mirën e mesme, ose të vogël. Gjithsesi do fitojë një të mirë pavarsisht përmasave të saj. Por jo. Ai nuk ka asnjë punë me të mirën. Nuk e lidh asgjë me të. Ai ka punë me të keqen që e ka pllakosur e që e konsideron si pjesë të pandarë të fatit të tij. Duke mos ndier kurajë të ngrihet kundër saj, ai zgjedh të keqen më të vogël, pa u shqetesuar se kjo zgjedhje mund t’i pllakos mjerimi më i madh, litari në grykë i i cili këtë radhë është zgjedhur me vullnet të plotë.

Mjerimi në zgjedhjen që ai bën, qëndron në faktin se zgjedhja e së mirës duhet të shoqërohet edhe me ca sakrifica të tjera të cilat atij nuk ja mban t’i bëjë, sepse zvarranikët janë të predispozuar të ngordhin nën shkeljen e thundrës së të parit kalimtar, kurse shqiponja ka rrezikun që mund të përplaset shkëmbenjve. Derisa vdekjes nuk i shpëtokemi dot, të paktën të ngordhim në tokë, qoftë nën thundren harbute që na shkeli gjithë jetën, qoftë nën ndonjë bajgë që na lëshon lopa, në kalim e sipër.

Prandaj ne nuk zgjedhim të mirën edhe pse e dimë që ajo diku ekziston, por ne nuk e meritojmë këtë të mirë, sepse jemi të pazotë të bëjmë përmbysjen e madhe të shporrjes së këtyre bandave politike që na mbajtën rob të së keqes, e që do vazhdojnë të na mbajnë përderisa ne si komb të udhëhiqemi nga parimi i të keqes më të vogël.